Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyaretinin ertelendiğini duyurdu. Bakanlıktan yapılan açıklamada, Erdoğan’ın 9 Mayıs’ta ABD’ye planlanan ziyaretinin, programların uyuşmaması nedeniyle her iki taraf için uygun olacak bir tarihe ertelendiği belirtildi.
Rusya Bilimler Akademisi Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden (IMEMO) siyaset bilimci Viktor Mizin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyaretinin ertelenmesinin nedenlerini, ABD ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin özelliklerini ve ziyaretin gerçekleşmesi halinde gündeme gelebilecek konuları Sputnik’e değerlendirendirdi.
Mizin, ABD’nin Ankara’nın birçok konuda bağımsız politikasını desteklememesi nedeniyle mevcut aşamada Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin çok zor olduğunu belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Amerikalılar, 1950’lerde Sovyet döneminde olduğu gibi, Türkiye’nin Rusya’ya karşı onların uydusu ve ileri karakolu olmasını istiyorlar. Türkiye şu anda farklı bir politika izliyor ve ABD-Türkiye ilişkileri son derece gergin. Pek çok muhafazakar Amerikalı uzman artık Türkiye’ye eskisi gibi dost demiyor. Gerçek şu ki, Amerikan yönetici eliti Erdoğan’ın bağımsız politikası karşısında çaresiz durumda. Yaklaşık 20 yılı aşkın bir süredir Erdoğan’ın Ortadoğu, Libya ve Suriye’de bağımsız bir politika izleyen ve önde gelen bölgesel bir gücün lideri olması gerçeğinden memnun değiller.”
Son dönemde iki ülke arasında pek çok sorun biriktiğini, Fetullah Gülen’in iadesi ve Temmuz 2016’daki askeri darbe girişiminin bunlar arasında gösterilebileceğini belirten Rus uzman, şu değerlendirmede bulundu:
“Durum, Washington’un ABD’de bulunan Fethullah Gülen hakkındaki tutumu nedeniyle daha da karmaşık hale geliyor ve ABD yönetimi, onun yargılanmak üzere Türkiye’ye iadesini reddediyor. Bu Ankara için hassas bir konu ve Washington müttefikinin talebini yerine getirmek istemiyor. Türkiye ile ABD arasındaki çelişkilerin önemli bir noktası ise 2016 yılında Rusya’nın Türkiye’yi uyardığı askeri darbe girişimidir. Türk hükümeti haklı olarak bu askerlerin Amerikan askeri kurumlarında eğitildiğine inanıyor.”
Rus uzman, ABD’nin Ortadoğu’daki eylemlerinin Ankara ile ilişkileri daha da zorlaştırdığına vurgu yaparak, şöyle devam etti:
“Amerika’nın bölgedeki politikası kesinlikle başarısız. Bir yandan resmi olmayan kanallardan Gazze’de geçici bir insani ateşkesin gerekliliği konusunda İsrail’e mesajlar gönderiyorlar. Diğer yandan da İsrail’e silah sağlamaya devam ediyorlar. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın barışçıl Filistin halkını desteklediği açık. Türkiye Cumhurbaşkanı, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye ile görüşmesinin ardından Ankara’nın mücadelelerine tam desteğini açıkladı. İki yaklaşım arasında çelişkilerin olduğu açık. Amerikan istihbarat servisleri İsrail meselesini çok önemsiyor ve ziyaret gerçekleşirse Amerikalılar Erdoğan’ı tutumunu değiştirmeye ikna etmeye çalışacaklar. Ancak, bundan sonuç alamayacaklarından eminim.”
Erdoğan’ın ziyaretinin ertelenmesinin ABD-Türkiye ilişkilerinde mevcut aşamadaki eğilimleri açıkca gösterdiğini belirten Rus uzman, sözlerini şu ifadelerle noktaladı:
“Bu tür diplomatik hamleler ve resmi ziyaretlerin ertelenmesi söz konusu olduğunda bunun nedensiz olmadığını herkes anlıyor. Bu durumlarda asıl neden söylenmeyerek, iç siyasi meselelerle açıklanmaya çalışılır. Her halükarda bu, ilişkilerde artan sorunlara işaret eden bir sinyal, bir alarm zilidir. Ziyaretin sürekli ertelenmesi, Türkiye’nin Amerikalılar açısından tam bir müttefik olmadığının bir başka kanıtıdır. Bu ilişkiler şu anda çok sorunlu.”
