A?BD’de yeni Tip 1 diyabet ilacına onay: ‘Tedavide çığır açtı’

Tip 1 diyabet hastalığının bedendeki gelişimini geciktirecek bir immunoterapi ilacı ABD’de onaylandı.

U?zmanlar, teplizumab isimli ilacın diyabet tedavisinde “yeni bir çağ” açtığını ve birinci kere sadece semptomlarla değil, hastalığın kendisiyle çaba edildiğini belirtiyor.

İ?laç, bağışıklık sistemini yine programlayarak kazara insülin üreten pankreas hücrelerine saldırmasını engellemeye çalışıyor.

İlacın öteki ülkelerde de onaylanması bekleniyor.

H?astalığı 3 yıl geciktirebilir

Dünyada yaklaşık 8,7 milyon kişinin diyabet hastalığıyla yaşadığı iddia ediliyor.

Tip 1 diyabette bağışıklık sistemi yanlışıkla pankreastaki insülin üreten hücreleri hedefliyor.

P?ankreas insülin üretimini bıraktığında kandaki glikoz ölçüsü artıyor.

Glikoz, kandaki en temel şeker tipi ve beden hücreleri için ana güç kaynağı.

Tip 1 diyabette kan şekeri düzeyleri denetim edilemeyebiliyor ve fakat bedene insülin enjekte edilerek tekrar denetim altına alınabiliyor.

G?ünlük insülin destekleri diyabet hastaları için bu yüzden çok değerli.

2019’da yapılan bir araştırma, yeni ilacın yüksek risk altındaki birtakım bireylerin hastalığı geliştirmesini ortalama 3 yıl geciktirebileceğini tespit etti.

Uzmanlar, hastalık sürecini geciktirmenin, bilhassa bu mühlet boyunca günlük insülin almak yahut şekerlerini ağır bir formda izlemek zorunda kalmayacak gençler için çok kıymetli olabileceğini söylüyor.

Ayrıca diyabet hastalarının daha uzun bir müddet kan şekerlerini sağlıklı bir seviyede tutabileceği ve böylelikle böbrek yahut göz hastalığı üzere yüksek kan şekeri komplikasyonlarından korunabileceği düşünülüyor.

‘Tip 1 diyabet tedavisinde yeni bir çağın başlangıcı’

Beth Baldwin’in oğlu Peter, 2014 yılında acil bir diyabetik ketoasidoz komplikasyonundan sonra öldü.

13 yaşındaki Peter, teşhis edilmemiş Tip 1 diyabet hastasıydı.

A?nnesi Beth, “Bir ilaç gerçekten hayatımızı değiştirirdi. İnsanların tip 1 diyabet hastalığını geliştirmesini şimdilik engellemek mümkün değil ama hastalığın başlangıç zamanını geciktirmek özellikle çocuklar için çok önemli bir gelişme olur” diyor.

B?eth bugünlede Genç Diyabet Araştırma Vakfı (JDRF UK) isimli bir dernekte çalışıyor ve tip 1 diyabetin, çok susama, sık idrara çıkma, yorgunluk ve kilo kaybı üzere semptomları hakkında farkındalık yaratmaya çalışıyor.

J?DRF UK’den Rachel Connor, “Bu gerçekten bir oyun değiştirici. Bana göre bu, Tip 1 diyabet tedavisi için yeni bir çağın başlangıcı” diyor ve kelamlarına devam ediyor:

“İlk kez hastalığın neden geliştiğinin özüne inebiliyoruz ve süreci değiştirmeye yardımcı oluyoruz. Bu nedenle de artık sadece semptomları tedavi etmiyoruz. Bunu bir kez yapabildiğimizde, daha iyi ve daha uzun süre yapmanın başka yollarını da bulabiliriz.”

D?iyabetin tipleri nedir?

Birkaç farklı diyabet çeşidi bulunuyor. En yaygınları şu formda:

Tip 1 diyabet, pankreasın insülin üretimini bırakması, böylelikle kandaki glikoz ölçüsünün artması durumunda ortaya çıkar.

Bilim insanları bunun nedenini kesin olarak bilmiyor.

Ancak bunun genetik ya da viral enfeksiyonların pankreastaki insülin üreten hücrelere ziyan vermesinden kaynaklı olduğuna inanılıyor.

Tip 1, diyabet hastalarının yüzde 10’unu oluşturuyor.

Tip 2 diyabet, pankreasın kâfi ölçüde insülin üretmemesinden ya da üretilen insülin hormonunun etkisiz olmasından kaynaklanıyor.

Bu ekseriyetle orta ve ileri yaş periyotlarında ortaya çıkıyor.

Ancak fazla kilolu ve hareketsiz olan genç insanlarda da görülebiliyor.

T?ip 2 diyabet, Tip 1 diyabetten çok daha yaygın.